top of page

ئوردووگای كانی میران بەشی ١٣

دەیگەرێننەوە کە خەڵخالی بە هەڵیکۆپتر، سەربازخانە بە سەربازخانەی شارەکان دەگەڕا،  لە ماوەیەکی کورتا؛ خەڵکی بێ دەرتان و  رەشبگیری، شاروگۆندەکان، کە پێشتربە بێانوی دژە شۆرش ، نارەزا بە حەکومەتی تازە بنیانی ئیسلام  و.. یەخسیر کرابوون ؛لە  دادگای بێ وەکیل و بێ موڵەتی بەرگری لەخۆ و چەند دەقیقەیدا ، کە لە زۆربەیانا  تەنیا فریای نوسینی ناوەکەیان ئەکەوت ، ئەویش بۆ بەلاو کردنەوە ڵە رۆژنامەکانی دەولەتی، کە پێان سپیردرابوو، ترس و دەلەڕاوکی بەسەر وەلاتا ببارێنن، حۆکمی ''مفسد فی الرض''  ئیمزا دەکرد.  دەبا، بە بەرچاوی خۆیەوە  زیندانیەکان تیرباران بەکرایەن و مەیدانی تیرەبارانی سەربازخانەکەی پڕ ڵە گۆمی خوێن بە دێبایەت،ئەوکات سواری هەلێکۆپتر، دەبوو و دەڕویشت بۆ قەسابی مرۆڤ لە سەربازخانە یاکو شارێکی دیکە. ساڵەها دوای ئەم جەنایەتانە، خەڵخالی جەلاد لە وەلامی هەوالنیریکا کە پرسی '' ئایا  قەد بیرت نەدەکردەوە، ئەو کەسانەی حوکمی لە سیدارەدانت دەدان،  رەنگە بێ تاوان بن ؟ ''لە ولامدا وتبووی'' نە ، چوونکو دەمزانی ئەوانەی  بێ تاوانن  دەڕوون بۆ بەهەشت، ئەوانیش تاوانیان هەیە بە سزای تاوانەکانیان گەیشتوون ''، ئەو وتی هەموو ئەو بریارە شەرعی و ئیسلامیانە (خوێن رەشتن و جەلادی)  بە ئێزن و دەستووری ئیمام خۆمێنی بووە ، خۆمێنی  پێ وتە  بۆ هەر کەسە  نە  بە ئیسلام  دەڵیت، دەبی بکوژرێ و حەقی ژیانی نیە . لە ماوەیەکی کورتا  لە پاوە ١٩ کەس ، سنە ١٢ ، مەهابا د ٥٩ و مەریوان ٩ کەس بی لێ پرسینەوە و حەقی بەرگری، تەنیا و تەنیا بۆ چاو ترسێن کردنی خەڵکی کوردستان و ئازادیخوازانی ڵائێکی ئیرانی لە  سێدارە دران .  ناوی تێرباران کراوانی سەربازخانەی مەریوان بریتین لە  گیان بەختکردووان .

١. فایق - عەزیزی ،  دووکاندار و ئەندامی شورای شار٢. حسین - مصطفی سلطانی ،  مامۆستای دەبیرستان   ٣. امین  - مصطفی سلطانی ، مامۆستای سەرەتایی  ٤. جلال نسیمی ، مامۆستای سەرتایی  ٥.  بهمن - اخضری  ( ئەهوازی) ٦.   حسین - پیرخضرانیان  مامۆستای سەرەتایی  ٧.  احمد  - پیر خضرانیان   کارمەندی خستەخانەی مەریوان ٨. علی - داستانی   ٩. احمد - قادرزادە .

دوای ئەم کارەساتە دەلتەزینانە، ئیدی کات کاتی خۆراگری و بەرخۆدان بوو، نەدەکرا دەس لە سەرئەژنۆ دانیشێت و بەبەرچاوتەوە سپای وەحشی ئیمامی ئۆمەت (خۆمەینێ)  ئاوات و ئازادیە مەدنیەکانی کوردو کوردستان لەناو بەریت ، عابای رەشی ؛وەک شارەکانی دیکەی ئیران؛ بە سەرکوردستانیشا راکیشیت، دەبوا تەنیا دەلاقەی  روشنایی شۆرشی دیمۆکراتیکێ گەلانی ئیران (کوردستان) بەپارێزدریت، هەربۆیە کاک فوئاد لە بانگەوازی نوسراوە بەناوبانگەکەیدا " خلق کرد در بوتە آزمایش" ، خەڵکی کورد لە کورەی تاقیکردنەوەدا  نوسی: "خەڵکی کورد لە بواری تاقیکردنەوەیەکی میژویدایە و دەبێ بە ئیسلامی سیاسی و دیکتاتۆری رەشی حکومەتی تازە بەدەسەلات گەیشتۆی، ئایت اللە کان بەرپرچ بەدەینەوە. نەهیڵین داخواز و ئاواتی گەلانی ئیران بۆ ئازادی و دیمۆکراسی پێشیل کەن، ئێمە دەبێ لەهەموو شیوەیەکی  بەرخودانی جەماوەری و چەکدارانە گەلک وەرگرین . خۆمان تەیار کەین بۆ دابین کردنی بەرابەری و ئازادی گەلەکەمان ، ئێمە بە بەرخودانی خۆمان و گەلەکەمان دەبێ پیان پیشان دەین کە ناتۆانن بە میڵیتاریزە کردن و هجۆمی ئەرتەش و پاسدار  بۆ کۆردستان ، حەقە رەواو دەمۆکراتیکەکانی خەلکی کورد پیشیڵ کەن ، بێ گومان لەم بوارەی تاقیکردنەوشدا، سەربەرزی و سەرکەوتن بۆ خەلکی زەحمەتکیش و ئازادیخوازی کوردستانە.  بۆ دابین کردن و تەیارکردنی ئەم  ئامانجە پیرۆزە، کە هەڵقۆڵاو لە هەست و بیڕی قۆڵی ئەو بوو،  کاک فوئاد  شاربە شار و دێ بە دێ کوردستان دەگەڕا، نەتەنیا سەرقاڵ ڕێک خستن و ئۆرگانیزەکردنی هێزو ریکخراوەکانی کۆمەلە لە شاران و گوندەکان بوو، بەلکە هەوڵی دەدا، جەماوەری بەرینی خەلکی کوردستان و ڕێکخراوەو حیزبەکانی دیکەش بۆ بەرگری هاودەنگ کات. لە قسەکانیا  پەیتا ، پەیتا دەیگوت نابێ کۆمەڵ کۆژیەکانی خەلخالی و هجۆمی تانگ و تۆپەکانی ئەرتەش و پاسدار چۆکمان پیێداو بمانترسینی، دەبێ بەرپڕچیان بدەینەوە و بەرگری لە دەسکەوتە دەمۆکراتیکەکانمان کەین .

 بە داخەوە لە یەکێک لەم سەفەرانەدا بوو، کاک فوئاد لە گەڵ کاک تەهمورس ئەکبەری ئەندامی چریکە فیدایەکانی خەلکی ئیران لە لایەن هیزەداگیرکەرەکان وچەڵکاوخۆرانی ناوخۆیەوەو (جاشەکان)  گەمارو دەدرێن و دوای چەن کاتژمێر شەڕکردن ،لە حالیکدا فیشەکی چەکە سوکەکانیان تەواو دەبێ و دوژمنان ناویرن نزیکیان بنەوە ، دەکەونە بەر ڕەمی چەکی قورسی هەلیکۆپتر و دڵە گەورەکەیان لە لێدان دەکەویت .خوینیان و بیڕیان ئاویتەی خاک و گڵ، دار و بەردی کوردستانی خۆ راگر دەبێت  تا جارێکیتر، لەم خاکە ئازاو ژیان پەروەرەی کوردستانا، خۆینیان بیت بە هەوێنیک  بۆ بەرخۆدان ، رزگاری و ئاواتی لەمێژینەی دنیای دوور لە چەوسانەوە و بەرابەری ئینسانەکان. ئەو هەوالە تاڵەم لە تەلفزیونەوە بیست، لە شۆینیکی دوور لە مەریوان،خۆم حەشاردابوو، خەبەرم لە مەریوان نەبوو و نەم دەزانی هەوالی دروست چیە، بە تەلەویزیونەکا ماقم بەربووەوە و ، بەرنامە ئاسایەکانی دەپچراندو و دەی وت "ریبەری کمۆنیستەکانی کوردستان، فوئاد مستەفا سوڵتانی کوژراوە"، "ڕێبەری دژە شۆرشی ئیسلامی لە کوردستان کوژراوە" دوای وتەی وێژەری هەوالەکە، مارشی سپای پاسداران دەبیسترا ، مارشی سەرکەوتنی سپای ئیسلام. بە هیوای هەواڵی زۆرتر و وردتری، ئەم روداوە دڵتەزینە وشک و حەپەساو بە تەلەویزیۆنەکا ماقم بردبووەوە و باوڕم بە چاو و گوێم نەدەکرد بە سەفحەی تەڵەویزیونەکا  دەمڕوانی ، بە غەیڕی ئەو هەوالە کورتە و دووپات کردنەوەی هەیتا هەیتاو و پروپاگەندەی سپای وەحش ، چێ کەم دەست نەدەکەوت ، ئەژنۆم لە ئامێز گرتبوو، هەوا گەرم بوو و دەلەرزام ، تەنیا شوشەی رەشی تەلەفزیۆنەکەم دەبێنی، کەمانیکی ئاڵقەئامێزو رەش بە دەور چاومدا دەسوڕانەوە و هەناسەو تفم بە حال بۆ قوت دەدرا ، راکشام ئارەقێکی سارد تەواوی لەشمی داگرت بوو، لە گەڵ دڵۆپ دڵۆپ فرمێسکا لە ناکاو دەمووچاومی خووساند ، بە نیازی وشک کردنەوەی ئارەق و فرمێسک ، دەستم بە دەموچاومدا دەکێشا، نەم دەتوانی چاوم لە سەفحەی تەلەفزیۆنەکە  دوور کەمەوە،  سەیریم دەکرد بێ ئەوەی تێگەم چ دەڵیت، کاک فوئادم بە بزە دوستانەکەیەوە دەبێنی  و ئەو کاتانەی لە دەسچوی جارانم دەهاتەوە بیر کە چۆن لە ڕێزی پیشەوەی  خۆپئشاندەراندا روویشتە ناو شارەبانی و کەلاوەکەی  رەئیس شارەبانی داگرت و پێ گوت جەنابی سەروان .....بە حوکمی شۆرش چەکتان دەکەین و دەورانتان تەواو بووە ، سەنگەرەکانم لە کاتی کۆچەکا هاتەوە بیر،  نێوەشەو بوو، ولات تاریک و بێ دەنگ،  لەسەر تەپۆڵکەی پشت داسیران و بەرانبەر پادەگان،  لە ناکاو چاوم پێ کەوت، نەمناسی بوو و ترسابووم، پاشان ناسیم و تەریق بوومەوە،  بە بزەوە هاتە پێشەوەو وتی " کاکە برا، نەختی ئیسراحەت کە، من لە جێگات نیگابانی ئەدەم !"،هەر چەن ئەو کاتە من ڵێم قەبوڵ نەکرد و وتم "نە، نە کاک فوئاد،  بی قەزا بێت ! ئێوە رئیس شورای شارەکەمانن ، ئیرە خەتەرە، نابێ لیرە راوەستی ، مەریوان  و خەڵکەکەی هیوایان بەتۆیە!  نابی ئاوا  خۆت بخەیتە خەتەر! تۆ بڵیت ئەم جارەیش ئاوەها بووبێت و خۆی خستبیتە مەترسی و ئاگای ڵە جایەگاو پێگەی کۆمەلایەتی خۆی لەناو خەلکدا نەبووبیت ؟ نازانم ، خۆ ئەم سەگبابانەیش لە هەوالەکانیانا بە غەیری ئەوەی خۆشەویست و ڕێبەری جولانەوە ئازادیخوازەکەمان "کوردستان" تیا چووە، هیچی کە ناڵین، ئەی جەواد و تەواوی ئەو رەفیقانەی کە جێگەو پێگەی ئەویان بۆ شۆرشەکەمان دەناسی،  لە کوێ بوون؟  بۆ ئاگاداری نەبوون؟  نەکا ئەوانیش لە گەڵیا شەهید بووبن. ئەری باوڕ ناکەم ئەویان بەتەنیا جێ هێشتبیت،  تەنیا  چمران و کاربەدەستە خۆین مژەکانی خۆمینێ نەبوون کە ئەویان دەناسی ودەیان زانی راوێژکەر و فەرماندەی جوڵانەوە جەماوەریەکانی مەریوان ، سنە و... کاک فوئادە. ئەری رەفیقەکان خۆیشمان ئەو راستیە دەزانین، هەر بۆیە بێ راوێژ و تەگبیری  ئەو، قەد کاریکێان نەدەکرد. ئەی بۆ ناو ئەوان نابەن؟ ئاخۆ ئیستا جەواد لە نەبوونی کاک فوئادا چی دەکات ؟ کێ دەتوانی جێگای بگریتەوە ؟ بنەماڵەیان..!؟ دایکی ...!؟  ئەو دایکەی کە هیشتا  لە پرسەو  داخی لەدەسدانی  دوو کوڕە   گەنجەکەی حسین و ئەمینە... !  بۆ بینێنی فوئادێ ئازیزو خۆشەویستی، بۆ بە کۆچەر و لە ئۆردووگا  نێشتەجی بوو، بەلکوو جاربە جار تاسەی لێ ....ئاخ بیرە بیرە و ... شێتم دەکات ، ئیسە بێ راو راوێژی  ئەو چێمان لەدەس دێت ؟

هەرچەن  لە دەسدانی ئەندازیار، میعمار و راوێژکاری بزوتنەوە رزگاریخوازەکەی زەحمەتکێشانی کۆردستان گران بوو ، بەلام بۆ ئەو سەردەمە دوژمنی مروڤایەتی و وەحشیگەری ئیسلامی سیاسی تەنیا توانیبووی لەبار جەستیەوە ئەومان لێ دوورکاتەوە، لە مەیدانی خەبات  ولای نیت، ئاگای لەوە نەبوو، ئەو سەردەمە ئەندازیارەکەی شۆرش (کاک فوئاد) وەلامی جەهادە ئەکبەرەکەی ڕیبەری وەحشی ئیسلامی دابوەوە و بە هۆگران و لایەنگرانی سەلماندە بوو دەبێ چ بکەن. بەشی هەرەزۆری کۆمەلانی خەڵکی کۆردستان بە بەرخودان وەلامی " خەڵکی کورد لە بواری تاقیکردنەوە"ی کاک فوئادیان داوە، هەرکەس دەیویست بە جۆریک لەجۆران  بەر بە دەسەلاتی رەشی داگیرکەران بگرێت . بەلام چۆن ؟ لەلای هەمووان روون بوو چەمکی موبارزەی مەدنی و ئاشکرا  ئەگەر مەحال نەبێت، سەخت و مەترسیدارە؛ کەس نەیدەتوانی ئازادانە بە نێو شارەکانا هاتۆچوو کات، خەڵکیان لە خۆراو بۆ چاوترسێن کردن  دەگرت ، ئەشکەنجەیان دەدا، لەسیدارەیان دەدان؛ هەر بۆیە هەزاران کەس بە تایبەت گەنجەکان روویان لە دەستە هەوڵەکانی پێشمەرگە، رەچەشکینانی پێشمەرگایەتی کرد، لە ماوەیەکی کورتدا فێری تەقە کردن و شەڕی پارتیزانی دەکران و دەستیان بە شەڕ کرد، لە هەر شار و گوند و جادەیکدا تەقە بەرزەوە بوو.لەبەر مەترسی بوردمانی شارەکان شەڕی کۆلان بە کۆلان  نەدەکرا؛ چوونکا ئەفسەرانی هەوانیروزی تازە موسلمان بوو، دەستێان نەدەپاراست،بازار، مەکتەب و نەخۆشخانەکەشیان بە  فڕۆکە شەڕکەرەکانی  میراتی شای ئەمریکیەکان بوردمان دەکرد ؛ دەیان وت ئەوەی کوردە، دەبێ بکوژریت، تاکوو ئیمامی زەمان، کە گوایا لە ترسی کورددا خۆی شاردەبوەوە لە کۆن بێتە دەرێ و دیداریان بە بێنینی شاد بێتەوە. 

لە ماوەیەکی کورتی چەن مانگەدا، زۆربەی جادەی شارەکان و گوندەکان کەوتە ژیر رەکیڤی پێشمەرکەی کوردستان. بە شەری پارتیزانی گەنجانی کورد مۆلگەکانی سپای ئیسلام و جادەی بەین شارەکا نیان کرد بە قەبرستانی هەزاران ئەرتەشی ، پاسدار و خۆبەخشانی کەلیل بەهەشت لە مەلی خۆمینی، بە جۆریک کە ئیدی هاتووچۆیان تەنیا لە ڕێی ئاسمانەوە و بە هەلێکۆپتر نەبوایەت نەدەکرا ، بۆ دابین کردنی کەرەسەی شەڕی مۆلگەکانیان (پادەگانەکان)  و خواردەمەنی  دەبوا  قەتارەی گەورەی تانگ وتۆپە زرەیپۆشەکانیان  بە حیمایەی فڕۆکە شەڕکەرەکانەوە بنیرن، کەچی ئەوانیش دەکەوتنە بەر هیرشی چەخماخەئاسای هیزی پێشمەرگەی کوردستان و تانگ و توپ و کەرسەی شەڕەکەیان ئەگەر نەسوتیندرایەت دەکەوتە خزمەت رامالینی هیزی داگیرکەر.

فەرمانی جەهادی خۆمینی  بە قیمەت گیانی هەزاران کوژراو و بەرینداری جاش و پاسدار تەواو بوو، جاشەکان و خۆفرۆشانی ئیسلامی کۆردستان وەک مەکتەبی قورئان بەریان پێ تەنگ کرا، نائۆمید  لە جێ بەجیکردنی فەرمانی جەهادی ئیمامەکەیان و سەرشۆڕ لە وتەی " خۆمینی و کاک ئەحمەد، صڵاللە اللە محمد"  بەرەو کرماشان هەلاتن.  خەلکی کۆرد و هیزی پێشمەرگەی کوردستان کە ئیستا دەیان توانی بەو هەموو کەرسەی شەڕەوە کە لە شەڕ لە گەل هێزی داگیرکەرا گرتبوویان بەست بە بەستی کوردستانی رۆژهەلات رزگار کەن، دیسان  ملی بە سولح لە  گەڵ دوژمنی برینداردا کرد، خۆمینی لە فەرمانی جەهادی پاشگەزبوەوە و بە قسەی راوێژکارە کانی کە دەیانزانی سەرکەوتنیان بۆ مسۆگەر نابێت،  رەنگە مێزەرەو  تەختی دیکتاتۆری ئیسلامیان تەفروتۆنا بێت، بە وشەی ئەمجار دوستانەوە کە بۆ شەڕ و کوشتوکوشتار ، ئەوەی بە وتووێژ چارەسەردەکرێت بۆ بە شەڕ بیکەین و .... هاتنە مەیدان و شەڕ راگیرا . دیار بوو دوژمن بریندارەو دیەویت کات بەکڕێت، ئەری کات بەکڕێت ! بۆ ئەوەی شۆرشە ئیسلامیەکەی لە باقی شارەکانی جیا لە کۆردستانا کە هیشتا ریکخراوەهایەکی چەپ  بوون و لەقاویان دەدا، سەرکوت کاو ئەرتەشەکەشی کە وەک  پاسدارە جەهادیەکان شەریان نەدەکردو حازەر نەبوون وەک ئەوان خۆیان بەکوشت بەن و بە تەقەیەکی پیشمەرگەکان دەستیان بەرزەوە دەکرد و خۆیان لە کوشتن رزگار دەکرد، پاکسازی کا و بیکات بە ئەرتەشیکی تۆخمەی  ئیسلامی ، باسی کاتکڕینم کرد، جاران ئەندازیارەکەی شۆرش لە باشوری کوردستانی رۆژهەلات کاک فوئادیش  ئەیوت دەبی ئەم شەڕە بخەینە دواوە و هەتا بۆمان دەکریت خۆمان و خەلک تەیار و ڕێکخراو کەین، ئەو کات پێویست بوو، بەلام ئیستە چیی ؟  ئیستە کە دوای بڕیارە مێژویەکەی بو بەرگری و بەرخۆدان لە بەرانبەر فەرمانی جەهادی خۆمینی وەک چاوەڕوانی دەکرد لە کورەی تاقیکردنەوەدا سەردەکەوین و دەبێ سەرکەوین،سەر کەوتین و لە بەرانبەر دوژمنانا، نە تەنیا بەرگریمان کرد بەلکە هاین لە رامالینیانا و دەتوانین بە یەکجاری کوردستان لە پۆخڵی و پیسیان پاک کەینەوە،  ئەمجار ئەوانن کاتیان دەویت و دەیانەویت خۆیان تەیار کەن . ئاخ کاک فوئاد بۆ ئاوا زوو بەجێمانت هیشت، پێم وایە ئەگەر بووایەت  بە حیزب و تاقم و ... کۆردستانت دەسەلماند کە  ئەم ئەژدەها  ژەهراویەی  ئیسلام بریندارو ئەگەر یەکسەر بۆمان ناتلقیتەوە لانیکەم لە کوردستان و خۆمانی دوور کەینەوە، بەلام بە داخەوە تۆ نیت و راوێژەکانت هەتاکوو ئیسە بڕیکرد و نازانم دووایی چیمان بەسەر بێت . بە هەرحال ئەوەی کە نەدەبوا بەکرایەت کرا .

دوای شەش مانک شەڕی پارتیزانی،  پێشمەرگە گەڕایەوە ناو شارەکان و دیسان خەڵک و حیزبەکان ئازادانە کەوتنەوە جم و جول و ژیانی ئاسای دەستپێکڕدەوە ، پاسدارەکان پاشەکشیان کرد و لە ناو پادەگانەکانا خۆیان حەشاردا،ئەوانەی لە ترسی گیان و ئازارو ئەزیەتی سپای وەحشی ئیسلام، مال و دووکانەکانیان بە جی هیشتبوو، گەڕانەوەو، باس و حەکایەتی نێو شار لە سەر دیاڵۆگ و چونیەتی وتۆیژی نوینەرانی کورد لە گەل حکومەت بوو ، هەمووان دڵیان بەوە خۆش کردبوو گوایا حکومەت وتبووی، داخۆازیەکانی خەڵکی کورد بۆ خودموختاری، کە ئەوان ناویان لێنابوو خودگەردانی جێ بەجێ دەکات و ئامادەی وتۆوێژە.             

بنەمالەی ئیمەیش هەر وەک خەڵکی دیکە دەستیان کردەوە بە ژیانی ئاسایی، باوکم دوای چەن مانگ لە خۆی رابێنی دووکانەکەی بکاتەوە و وەک جاران، بە هیوای کۆتایی هاتن بە مسیبەتەکانی یەک لە دوای یەکی شەش مانگی رابوردوو بتوانیت ئازادانە ژیان باتەسەر، بەلام بە داخەوە ئەو کارساتانە مۆرەی خۆی لە سەر دەڵو جەستەی پێکابوو و تووشی نەخۆشی و پیربوونیکی زووخایەنی کرد بوو، تا کۆتایی ژیانی بە ئاخ و مەراقەوە باسی وتەکان و هەلۆیستە ئینسانیەکانی  کاک قوئادی ئەکرد، بە تایبەت پرسەو خەفەتی ئیعدام کردن فایق عەزیزی؛ کە بە دەست و حوکمی خەلخالی جەلاد بی موحاکمەو لی پرسینەوە، لە گەڵ هەشت کەسیتر لە تیکۆشەران و قارەمانانی مەریوان لە پادەگانا تیرباران کران؛ لە دڵ دەر نەدەچوو ؛ فایق عەزیزی رفیقی خۆشەویست و هاوسێ دووکانی سالەهای دوور و درێژ و ئەندامی کورت ماوەی شورای شاری مەریوان  بوو؛

حیزب و ڕێکخراوەکانی کوردستان هاتبونە سەر ئەو قەناعەتە کە دەبێ داخوازیەکانی خەڵکی کورد تۆمارکەن و دەستەیەکی نۆینەرایەتی بۆ وتۆوێژ و دیالوگ لە گەڵ کاربەدەستانی حکومەمی هەڵبژیرن، ئەمجار  بە یەک دەنک وبە  یەک بڕیارلە سەر کورسی دانیشتنەکان دانیشین و ئیدەی هەر کە بۆ خۆی و لە حەن ویست و ئەقلیەتی خۆ و حیزبەکەیەوە، یەک لاینە دانوستان و مامەلە لە سەر شۆرشی جەماوری خەڵک و داخوازە مەدەنی و نەتەویەکەی  نەکات.  ئامانج و ئاواتە لە مێژینەکانی خەلکێ کورد دیاربوو  پێویستی بە یەک دەنگی و یەک رێزی نوینەرانی دەکرد.ئیستا ئیدی کوردستان ئازاد بوو، سەرکوتگەرو ملهوڕی تێدا نەمابوو کە بەر بە ئازادی راو و بیروبووچونیان  بگریت، روژنامەو مێدیا ئازاد بوون و خەڵکی ئەوەی لە دڵیان دابوایە بە ئازادانە دەریان دەبڕی، هەرکە بەپێ ویست و ئاوات و تێگەیشتنی خۆی و جێگەو پێگەی کۆمەلایەتی خۆی لەناو کۆمەلگادا، پەنجەی بۆ داخوازەکان و گونجانی لەنێو بەرنامەو داهاتووی وەلاتەکەیا رادەکیشا. بازاڕو دووکانەکان،چاخانەکان و خوێندگاکان  پر بوون لە رۆژنامەو گۆڤاری حیزب و رڕێکخراوە کوردستانی و ئیرانیەکان، سەرنجڕاکیشتر لەوەدا بوو، مزگەوتەکان ئیدی تەنیا جی عیبادەتی موسلمانان نەبوون و کەس بە حەرام و نامۆی نەدەزانی  ژنان و کچان  بێ لەچک و چارشێو، هاتووچوویان کات، بەلکە هەرکامەیان بوو بوون بە ساڵۆنێکی گەورەی کۆکردنەوەی خەڵک، بۆ وتاروێژان و باس و چەلەحانی سیاسی، سیاسی! ئەری هەر کە لە حەنای خۆیەوە بوو بوو بە سیاسی و لایەنگر بوچوونیک و حێزبیک، بی لایەن بوون عەیب بوو و مانای سیاسی بوون ئیدی گۆڕدرابوو، وەک جاران بەوانەیان نەدەگوت  سیاسی کە دەبوا حەتم لە زیندان و لە ژیر ئەشکەنجەی ساواک دا بیت،  نە ئیدی سیاسی بوون مترسیدار نەبوو، بوو  بوو بە مۆدی رۆژ، مانای وشەکان دەگۆڕدران و هەستت دەکرد خەڵکی کورد بە تەواوی چین و توێژەکانیەوە دیانەویت ببن بە سیاسیکار. ئیستا تێدەگەم و دەزانم کە بۆ دیانگوت لە کات و ساتەکانی  گۆڕانکاریە جەماوریەکانی شۆرش دایە پێگەی کولتووری،نەتەوایەتی و شۆرشگیری خەڵک دەیان قات زیاتر لە دەورانی خاموشی و ساردبونەوەی ئاڵۆگۆرەکۆمەلایەتیەکان دەگەشیتەوە و بەرەو پێش دەچێت ا. هەر لەم ئالۆگۆڕە کۆمەڵایەتیەدا بوو کە ئیتر کۆمەلە نەی دەتوانی خۆی تەنیا ب بە نۆینەرو هیزی چینی فەلا، پالەو رەنجبەرانی کوردستان بزانیت، خەڵکی کورد بە تایبەت باشوری رٶژهەلاتی کوردستان بە پێ خۆشەویستی کادرو ئەندامان و نۆی خوازیان بۆ دابینکردنی مافی چارەی خۆ بەریۆەبردنی دیمۆکراتیک کە جیاوازیەکی حاشا هەڵنەگری لە گەڵ رابوردووی شۆڕشەکانی یەک لە دوای یەکی خەڵکی کوردی بەشە کانی دیکەی کوردستانا بوو دەیان ویست و پێان سەلماند ببیت بە یەکێک  لە هەستیارترین و جەماوەریترین  نۆینەری بزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی کورد. بۆ ئەو مەبەستە ریبەرایەتی کۆمەلە ئیدی نەیدەتوانی پڕش و بەڵاو بێت و ڕێبەرایەتی  ناوچە دوور و نزیکەکانی کات، پێویستی بە سکرتاریەتیک ، بە مەقەریکی کومیتەی ناوندی بوو. 

لەو رۆژانەدا بوو کە کا عەبە لە مەقەری کۆمەلەدا  ئەو باسەی، باسی سازکردنی بنکەی ناوەندی کۆمەلەی بۆم کرد و وتی " دەبێ هەر ناوچەیەک چەن پێشمەرگە، بۆ پاراستن و دابینکردنی پاریزگاری ؛ ناوەندی بەڕیۆبەری گەشتی ؛ بۆ ئەوی بنیریت ! تۆم لە گەڵ کەسیکیترا هەڵبژاردوە و دەبێ لە گەڵ مامۆسا برایم بڕویت بۆ بۆکان !" بەسەرسووڕمانەوە پرسیارم کرد "بۆکان ؟ مامۆستا برایم کی... ؟ "پرسیارەکەی پێ بڕیم و بە ئیشارەی دەست لەو پەری مقەڕەکەوە، پێاویکی بالابەرز و جوانخاسی پێ نیشان دام ؛ جامانەیەکی قەنج و ڕێک و پێکی بەستبوو، بە سەر لیباسە خاوینەکانیا کە دەتوت هەر ئیستا  ئۆتوو کراون فیشەک لۆخیکی جوان و ڕێک وپێک و لە بەین خەشابە کڵاشینکۆفەکەیا دمانچەیەکی چواردەخۆری بەستبوو؛  بەر لەوەی کا عەبە بڵیت ئەم پیاوە کییە، پێم وا بوو پێشمەرگەی  یەکیەتی نیشتمانیە، چونکا لەو کاتانەدا  پێشمەرگەکانی یەکیەتی زۆر هاتۆچووی مقەڕەکانی کۆمەڵەیان لە مەریوان دەکرد. بە ئەسپای کە ئەو گوێ لی نەبیت وتی " ها ،ئەبێ جۆان ئاگاداری بیت!  وەک چاو خۆت بێپاریزی ! مامۆسا برایم  وەک جێنشین کاک فوئادە ! هۆشت بێت نابی ئیتر ڕێبەرەکانمان لە دەس بەین ! ، ئەمجار بە ڕێز و حۆرمەتێکی تایبەتی ترەوە  سەیرم دەکرد، لە دەڵەوە  بە خۆم وەت ئەی بۆ ئاوا لە گۆشەیکەوە وەستاوە و مڵقیکی بە خۆیەوە ناوە و لە گەڵ کەس نادوویت ، جێنشین کاک فوئاد !؟  ئەگەر کاک فوئاد لێرە بووایت هەموو کەس دەوری لی ئەداو و گویان بۆ راوێژ و تەگبیرەکانی  دەگرت و زوو خۆی تێکەل خەڵکەکە ئەکرد و... نە، رەنگە ئەم شەرماوی بێت و هیشتا لە مەریوانا کەس نەناسێ، دەنا بێگومان هەروەک کاک  فوئاد ...

" کاکە با بڕۆین، درەنگ ئەبێت! قەرارە توویش لە گەڵ ئێمەدا بیت ؟"  مامۆستا برایم بوو بەرەو رووم دەهات و ئەوەی کوت.  لە گویی خەیاڵو و بیرە بیرەی مێشکدا دامی چەڵەکاند ، تەنا ئەوەم پێکرا بڵیم بەڵی لە خەزمتدام ! بە شانازیەوە وەک پارێزەری جیگرەکەی کاک فوئاد بە دووی کەوتم و بەرەو بۆکان وەڕێ کەوتین . بی ئەوەی لە بیر ئەوەدابم کە رەنگە ئەم سەفەرە سەفەرەی هەتاهەتای بێت و قەد نەگەڕێمەوە، پەشیمان نیم و هیشتا پێم وایە  کاریکی چاکم کرد، بەلام خەوون و خەیاڵی دەیان ساڵە و بیرە بیرەی ئەو کاتانەی  گەنج بووم و مێشکو و هەستم لەبیر کردنەوەی شتهایەکی رەنگە چکۆلە و بۆ خۆم بێ کەڵک و هاکەزایی، عاجز بوو، بوو بە هۆی دڵ ئیشان کەس وکار و دۆس و ئاشنا . زیاتر لە سێی و پێنج ساڵە لە خەونەکانما  لە خۆم دەپرسم  نە دەکرا ئێزن بخۆازیت و بڵێت مامۆستا ! چارەکە سەعاتی ئیزنم بدە با شتۆمەکەکەم هەڵگرم و ماڵاوایی لە دایک و باوک ، براو خزم و دۆستان بکەم !؟ نەدەکرا ئەو یا کا عەبە بڵین سەفەریکی دوورو درێژە ، رەنگە بەم زووانە نەگەڕیتەوە . بڕۆ زوو چاویکت بە بنەماڵەکەت کەوێ و پێان بڵێ،  دڵ لە دوات  نەبن !؟

 کۆتایی

bottom of page